Почетна / Насловна / Настани / Родовата еднаквост е борба за слободно и рамноправно општество
Родовата еднаквост е борба за слободно и рамноправно општество
— 20 април, 2023
Платформата за креативен дијалог и критичко размислување „Книжевни рефлексии“ ја продолжува својата мисија за поврзување на британската и македонската книжевност и култура со втората дебата на тема „Родовата нарација во британската книжевност и култура“ која се одржа во Институтот за македонска литература во соработка со Британската амбасада во Скопје.
Адресирајќи горливи општествени прашања како: родова еднаквост, слобода на говор, цензурирана книжевност, гласот на маргинализираните, медиумска писменост и друго, авторката и раководителка на проектот, Ана Јовковска, вели дека целта на „Книжевни рефлексии“ е преку културна репрезентација, дијалог и едукација да се раздвижи културата на дебата во локалната средина.
Панелисти во дебатата која ја модерираше Јовковска беа министерката за култура на РСМ, Бисера Костадиновска-Стојчевска, амбасадорот на Обединетото Кралство, Метју Лосон и универзитетските професорки и писателки Ана Мартиноска и Калина Малеска.
„Унапредувањето на родовата еднаквост, спречувањето на родово базираното насилство, промовирањето на правата и слободите на жените не се само вистинските работи што треба да се направат – тоа е политика од која сите имаат придобивки. Тоа неодамна го направивме и со објавувањето на „Меѓународна стратегија за жените и девојките 2023-2030“, која се фокусира на справувањето со родовата нееднаквост низ светот и на спротивставувањето на какво било уназадување на правата и слободите на жените“, рече амбасадорот Лосон.
„Разговорот за родовата нарација мора да започне со потрага по претходничките. Вирџинија Вулф е подеднакво значајна и за книжевноста и за феминизмот. Во нејзиниот култен есеј Сопствена соба не само што ги анализира неопходните предуслови за една жена да се занимава со книжевност и тврди дека „жената мора да има пари и сопствена соба за да може да пишува романи“, туку ги отвора и сè уште актуелните прашања за пристапот на жените до образование, машките канони во историјата на книжевноста и немањето традиција на која жените можат да се угледаат, па токму затоа и ги слави првите писателки во англиската книжевност како Џејн Остин, Џорџ Елиот и сестрите Бронте“, рече проф. д-р Ана Мартиноска.
„Приказната за Франкенштајн е многу повеќе од хорор-приказна. Некои ја нарекуваат и Химна на отфрлените толкувајќи дека тоа чудовиште сепак има потреба за нежност, за љубов, за блискост. И веројатно затоа ќе го поттикнеме прашањето: дали оние кои денеска експериментираат со емоциите „вбризгувајќи ги“ во т.н. хуманоидни роботи го прочитале ова ремек-дело на Мери Шели? Дали Франкенштајн од 19 век станува Сајберштајн во 21 век? Премногу сличности за да можат да се игнорираат. Стравувам дека на тенкиот мраз на животот можеме да се најдеме сите на оваа планета. Доволен е само еден вирус и една молња“, изјави Бисера Костадиновска-Стојчевска, министерка за култура на РСМ.
„Традиционално се претпоставуваше дека книгите од мажи писатели се од интерес за сите, а книгите од жени писателки се повеќе од интерес само за жените. Не само што не е така, туку и книгите кои застапуваат патријархални гледишта, па дури и да се напишани од еминентни писатели, стануваат сè помалку релевантни. Приказните на Зејди Смит, пак, се често приказни за миграции, за трагите од колонијализмот, за внатрешниот конфликт на ликови дојдени во Британија од други култури, кои постојано преиспитуваат колку можат да инкорпорираат делови од својата култура, а сепак да припаѓаат и на културата во која дошле да живеат, рече проф. д-р Калина Малеска.
Во интерактивната дебата учествуваа и голем број писатели, уредници, издавачи, уметници и професори меѓу кои: Наташа Аврамовска, Елена Јованова Ѓуровска, Анастасија Ѓурчинова, Дита Старова Ќерими, Гоце Смилевски, Соња Стојменска-Елзесер, Лидија Капушевска-Дракулевска, Маја Јакимовска-Тошиќ, Кристина Хаџи-Василева, Лорета Георгиевска-Јаковлева, Лени Фрчковска, Ана Василева, Милан Дамјановски, и други.
Навикнат сум да живеам во комплетно недоразбирање со мнозинството. Порано мислев дека ако дадам сè од себе, во еден момент ќе се разбереме и ќе заживееме среќно и весело до крајот на животот. Тоа кога бев млад. Сега кога сум поискусен, кога можам да ги согледам дури и резултатите од сопствените залагања, јасно ми е…
На 69-годишна возраст почина Александра Слаѓана Милошевиќ, иконата на новиот музички бран во осумдесетите години во поранешна Југославија. Важеше за икона која ги рушеше сите табуа, а на пошироката јавност ѝ е најпозната по хит-нумерата „Принцеза“ која во 1984 година ја сними со Дадо Топиќ. Вистински бум направи со антологискиот хит и спот „Мики, Мики“…
Познатиот српски фотограф Томислав Петернек почина на 91-годишна возраст во Белград. Тој беше носител на највисоките титули во професијата и добитник на повеќе домашни и меѓународни награди, а неговите фотографии беа објавени во најзначајните светски весници, пренесува РТС. Томислав Петернек е роден 1933 година во Винковци, а со фотографија се занимава од 1954 година, пишува…
Денеска по кусо боледување почина еден од највлијателните и најуспешни скопски диџеи, музичари, композитори, текстописци, издавачи и продуценти Мирко Попов. Попов е роден во 1972 година во Скопје. Израснат во Градски ѕид, како што и самиот велеше во неговото „кучкар маало“, почнува да купува плочи и ја засакува музиката уште од основното училиште, што логично резултираше со првите…
Романот „Единствен матичен број“ на Лидија Димковска е добитник на наградата „Роман на годината“ за 2023 година што ја доделува Фондацијата за унапредување и промоција на културните вредности „Славко Јаневски“. Објавувањето на добитникот на наградата се одржа денеска во кафе-книжарницата „Буква“, а за победникот одлучуваше жири-комисија составена од Влада Урошевиќ, Бранко Цветкоски, Марија Ѓорѓиева, Сашо…
„Единствен матичен број“ од Лидија Димковска („Три“), „Ако се родат некакви чувства: зборник за љубовта на Гоце и Јанка“ од Блаже Миневски („Матица македонска“), „Заборав“ од Томислав Османли („ВиГ Зеница“), „Сѐ уште можам нешто да сторам“ од Фросина Пармаковска („Или – или“) и „Зелениот дворец“ од Сибо („Арс Либрис“) се петте романи што се најдоа…
(Кон претставата „Поткровје“, по драмскиот текст „Цена“ на Артур Милер во продукција и режија на Александар Ивановски во копродукција со Македонскиот народен театар од Скопје. Главни улоги: Томислав Давидовски, Хари Михајловски, Елена Кузманов, Горан Ников) Двоактната пиеса на Артур Милер е напишана во далечната 1967 година, веднаш по неговите големи пиеси со кои стекнува светска…
(Кон претставата „Бура и продор“ по концепт и режија на Теа Беговска, а во продукција на Интернационалниот театарски фестивал „Скупи“. Главни улоги: Илин Јовановски, Дениз Рустеми, Бојан Лазаров, Миа Кантарџиева Петровска, Тодор Стојковски, Дин Ибрахим) Најпознатата сентенца на Питер Брук во неговото капитално теоретско дело „Празен простор“ вели: „Можам да земам кој било празен простор…