(Кон претставата „Бура и продор“ по концепт и режија на Теа Беговска, а во продукција на Интернационалниот театарски фестивал „Скупи“. Главни улоги: Илин Јовановски, Дениз Рустеми, Бојан Лазаров, Миа Кантарџиева Петровска, Тодор Стојковски, Дин Ибрахим)
Најпознатата сентенца на Питер Брук во неговото капитално теоретско дело „Празен простор“ вели: „Можам да земам кој било празен простор и да го наречам гола сцена. Човекот се движи низ овој празен простор додека некој друг го гледа, и тоа е сè што е потребно за да биде ангажиран еден театарски чин.“ Оваа мисла е параван или инспирација за многу театарски уметници кои експериментираат со тој „празен простор“ и го проблематизираат на овој или на оној начин. Но, едно е точно и есенцијално: тајните што тој простор ги крие и можностите што ги нуди се недоброј. Влегувајќи и излегувајќи од тој простор театарските уметници интерпретираат живот и отвораат нови аспекти за оној живот што се случува надвор од театарската зграда во којшто публиката е главниот лик, а режисерот е совршено невидлив, но исклучително значаен.
„Бура и продор“ на Теа Беговска е претстава која по својот мирис и вкус многу потсетува на расположението токму во Бруковата „Сон на летната ноќ“. Заобиколени од сите четири страни, во „празен простор“, актерите во оваа претстава немаат ништо друго со себе освен нивното имагинативно лудило. Велам лудило затоа што она што е „нормално“ е тривијално и незабележливо. Нивниата егзистенцијалистичка мапа подразбира поместување на животните текови и таа релевантна патека е, се чини дел од концептуалниот аспект на оваа многу жестока претстава. Во педесетината минути колку траеше оваа претстава можевме да ги метаболизираме сите артикулации на актерите и актерике чии трауми не можат да се сокријат затоа што нивната „исповед“ која нема ни една вербална нишка, се одвива во нивното физичко и емотивно контткстуализирање. Теа Беговска во овој режисерски ракопис се стопува со она што значи актерска артикулација и тоа е, се чини, златната жица на целата претстава. Обидувајќи се да ја визуелизира стигмата на денешницата, Беговска се свртува кон беспричинските конфликти какви ги има во секоја минута околу нас. Но немајќи причина во ова небично, тензично и неочекувано секојдневие, значи да ја имаме најголемата и најцврста причина да заминеме/избегаме некаде каде што сега и овде навистина имаат смисла. Кога сме веќе кај смислата, тактилната иконографија на оваа претстава ја подарува вредноста на гестот на публиката како јадро на целиот сценичен молекуларен систем за изразот на сите шест актери да функционира како едно тело и една мисла. Повторно сме кај мислата во која актерскиот хабитус навлегува многу чудно и тоа е една од најинтересните линии на целата претстава. Имено, мислата во нивниот невербален дијалог е договор на паузата со крикот и тоа повремено звучи Бекетовски, но убавината на целиот овој процес е токму логиката на физичките дејствија кои го имаат својот пат на климаксот кон кодата да биде порака која ние како публика можеме да си ја интерпетираме како што сакаме, т.е. во зависност од нашиот духовен амалгам. Илин Јовановски, Дениз Рустеми, Бојан Лазаров, Миа Кантарџиева Петровска, Тодор Стојковски и Дин Ибрахим одигруваат улоги кои во кастингот на оваа претстава се како Бекетовските А,Б,В, или 1,2,3, но тоа во никој случај не значи нивна деперсонализација. „Бура и продор“ е претстава во која индивидуалноста се дисеминизира низ заедничката актерска енергија која е за секоја почит. Телентот и пластиката на сите актери и актерки има онтолошка вредност и во таа актерска „бура“, всушност се раѓа онаа солуција која евентуално би требало да си ја понесеме дома по завршувањето на претставата.
Многу е индикативно што оваа претстава освен актерите и режисерката немаат ништо друго. Нивната посветена актерска игра покажа дека всушност ништо друго и не им е птопребно. Ја имаат својата мисла и своето верување во ангажманот, а и довербата и водството на младата режисерка која допрва треба да го има својот „продор“ на македонските театарски простори.
Секако, оваа претстава е уште еден доказ дека независните театарски проекти се живот кој треба се повеќе и повеќе да се развива затоа што всушност, тие се лакмусот на реинституционализирањето на македонскиот театар кое е насушно потребно за нивната енергија да се канализира таму каде што им е местото – на сцената.
„Бура и продор“ говори за континуираното истоштување на човекот во времето на лажните информации, тензиите околу родовата дисторизија, политичките стигми, социјалните погубни инверзии и економските провалии. Гледајќи ја неа, ние го гледаме хаосот кој што се обидуваме да не го забележуваме и итаме во прегратката на погубноста. Извонредната веродостојност на актерскиот израз и компактната и органична режија не потсетија дека оние недоумици што ги потиснуваме во нас ќе го изродат новото зло кое ќе ја поклопи целата планета.
Фотографии на Кире Галевски
Рецезнија на Сашо Огненовски
Фондацијата за унапредување и промоција на културните вредности „Славко Јаневски“ го распиша конкурсот за наградата „Роман на годината“ за 2024 година, кој ќе трае од 15 декември до 15 јануари 2025 година. Фондацијата за унапредување и промоција на културните вредности „Славко Јаневски“ го распиша годинашниот конкурс за наградата „Роман на годината“ за 2024 година, кој…
„На окрутноста на животот потребна му е благоста во погледот“, е превод на оригиналното издание „Окрутности живота потребна је благост погледа“, книга од соседството, од авторот Дејан Петровиќ, кој живее во Нови Сад, Србија. Тој зад себе, во неколку децениското пишување, остварил многубројни средби и направил интервјуа со значајни режисери, писатели, со луѓе од уметноста….
Министерот за култура и туризам Зоран Љутков, во просториите на НУ Завод за заштита на спомениците на културата и музеј – Охрид се обрати на прес-конференција по повод најновите археолошки откритија во Охридско-струшкиот Регион. Станува збор за вредни наоди, околку 80, откриени на локалитет во Охридско-струшкиот регион, односно на некропола од архајскиот период, 6 век…
Ново издание на „Збирка ноти – Камерна музика од Љубомир Бранѓолица Vol. I“. Новото електронско издание на „Збирка ноти – Камерна музика од Љубомир Бранѓолица Vol. I“. претставува избор на дела од богатиот опус на македонскиот композитор со хрватско потекло, Љубомир Бранѓолица. На повеќе од 40-тина страници се сместени шест нотографирани дела, избор од богатиот…
На манифестацијата „Годишни награди за режисерите“, која се одржа во Нови Сад, на истакнатиот македонски режисер Столе Попов му беше врачена наградата „Живојин Жика Павловиќ“ за промоција на балканската кинематографија во светот. Наградата му ја врачи легендарниот актер Предраг Мики Манојловиќ, откако воведно обраќање имаше Ненад Павловиќ, и самиот режисер по професија и син на…
Во Домот на културата „Билјана Беличанец“ синоќа, на последната фестивалска вечер, во преполната сала во присуство на бројни филмски работници, уметници, актери, режисери, претставници на политичкиот и културниот живот на земјава и претставници на дипломатскиот кор беа доделени наградите на 9. издание на МФФ Киненова. „Гран при“ доби филмот „Жена-убиец“ на грчката режисерка Ева Натена,…
Австрискиот режисер Улрих Зајдл е годинешен добитник на Наградата за животно дело на Меѓународниот филмски фестивал „Киненова“. -Со нас денеска е еден од најинтересните филмски автори, сценарист, режисер и продуцент, Улрих Зајдл од Австрија. Режисерот кој уште пред да го побуди вниманието во 2001 година со „Тегобни денови“, го побуди вниманието и пред тоа на…
МФФ „Киненова“ ќе се одржи по деветти пат од 15 до 20 октомври, со македонскиот долгометражен анимиран филм на Гоце Цветановски „Јон Вардар против Галаксијата“. -На мое големо задоволство Тематски би ја започнал истата претставувајќи го овогодинешниот фестивалски слоган: Што е прво? Филмот или приказната? Огромна благодарност за целиот визуелен идентитет на овогодинешното издание на…
