![](https://i0.wp.com/kultura.mk/wp-content/uploads/2022/11/Emilia-Rigova.jpg?fit=638%2C425&ssl=1)
Изложбата „Се што ни е заедничко“ во МСУ – против системското насилство врз Ромите
— 7 ноември, 2022Утречевер, во 20 часот, во Музејот на современата уметност – Скопје ќе биде отворена годишната изложба „Сè што ни е заедничко“ (Sa so si amenge jekhethane/All That We Have in Common) во партнерство со најзначајната манифестација за современа уметност – Европското биенале „Манифеста“.
![](https://i0.wp.com/kultura.mk/wp-content/uploads/2022/11/04-Nehad-Nino-Pushija.jpg?resize=676%2C945&ssl=1)
Куратори на изложбата се Мустафа Асан, Мо Диенер, Мира Гаќина и Јованка Попова.
Уметници чии дела ќе бидат изложени на оваа поставка се: Дилејн Ле Бас (Англија), Ахмет Кадри (Северна Македонија), Сеад Казанџиу (Албанија), Лубош Котлар и Роберт Габрис (Словачка), Рома Џем Сешн Уметнички Колектив – Мустафа Асан, Мо Динер, Милена Петровиќ (Северна Македонија/ Швајцарија/Србија), Нихад Нино Пушија (Босна и Херцеговина/Германија), Андре Јено Рацш (Германија), Емилија Ригова (Словачка), Цеија Стојка (Австрија), Ден Тарнер (Англија) и Дурмиш Ќазим (Северна Македонија).
![](https://i0.wp.com/kultura.mk/wp-content/uploads/2022/11/Roma-Jam-Session-.jpg?resize=638%2C900&ssl=1)
Покрај изложбата во рамки на проектот дефинирана е и паралелена програма.
На самото отворање на изложбата, уметничкиот колектив „Рома Џем Сешн“ ќе промовираат публикација „Морфирање на ромското етикетирање“, објавена од oncurating.org и ќе имаат партиципативен перформанс „Detox Switzerland Detox Europe – Meditation on the History of the Roma in Switzerland“. Низ групна медитација публиката ќе има можност да доживее холистички пристап кон современата историографија и наратив на Ромите во Швајцарија, преку обука за ментална и физичка агилност и стабилност на рамнотежа. Привремената заедница се замислува себеси како лабораторија за лекување на затегнатите односи во нашето општество на безбеден простор.
![](https://i0.wp.com/kultura.mk/wp-content/uploads/2022/11/24-Nihad-Nino-Pusija.jpg?resize=472%2C354&ssl=1)
На 10 ноември, во 20 часот, во МСУ предавање ќе одржи уметникот Ден Тарнер, чии дела ќе бидат изложени во претстојната поставка. Насловот на предавањето е „Ромската современа уметност против структурната нееднаквост“, разговор со уметникот ќе го води Артан Садику. На ова претходеше предавањето „Функцијата на идентитетот во современата уметност“ на уметникот Сеад Казанџиу.
![](https://i0.wp.com/kultura.mk/wp-content/uploads/2022/11/Delaine-Le-Bas.jpg?resize=885%2C591&ssl=1)
Музејот на современата уметност – Скопје е лоциран на простор кој е органски дел од градската целина во која со години живее ромската заедница, која често е предмет на политичко и општествено исклучување, мисинтерпретации, шпекулации и предрасуди.
Оттука, како што велат ко-кураторките на изложбата, Мира Гаќина и Јованка Попова:
„Темите со кои се занимаваат уметниците Роми во оваа поставка отвораат различни прашања поврзани со системското насилство врз Ромите и останатите маргинализирани заедници, кризата на идентитетските политики, родова нееднаквост, војна, мигранската криза, холокаустот во однос на денешните светски ултранационалистички политички идеологии, потребата од различна политика на грижа… Целта на изложбата е да ја прошири политичката имагинација вон стереотипната претстава и преку споделено знаење од меѓународно познати и домашни уметници да артикулира поинакви начини на себепретставување и да ги централизира и направи видливи игнорираните и недостапни маргинализирани наративи за Ромите“, велат Гаќина и Попова.
Изложбата отвора можност да се прашаме: „Каков е светот кога е искусен, развиен и живеен од перспектива на разлики?“,„ Што и како претставуваме, на кои гласови им даваме предност пред останатите, што дознаваме за себе си преку спознавање на другиот?“.
Овој проект се спроведува во рамките на Проектот Манифеста 14 Приштина – Западен Балкан и е кофинансиран од Европската Унија и финансиски поддржан од Министерството за култура на Република Северна Македонија, Еуролинк осигурување и Тиквеш.
Изложбата ќе биде отворена 20 февруари 2023 година.