НЕ МУ СЕ СМЕЕ, МУ СЕ ПЛАЧЕ
— 21 декември, 2023(Кон претставата „Младоста последна умира“, авторски проект на независната трупа „Пресврт“ вообличен како текст на Ева Камчевска во продукција на Петар Антевски и во колективна режија. Главни улоги: Никола Ристески, Јанка Лефкова, Лазар Христов, Ангела Стојановска)
Повеќе од индикативна е состојбата на младите театарски иметници во нашата држава. Создавајќи критична маса, младите актери, режисери, драматичари, продуценти и други театарски профили веќе почнуваат гласно да проговоруваат за нивниот статус во театарскиот живот чија институциналност е крајно разнишана од безидејноста и неодлучноста. Претставата „Младоста последна умира“ е создадена од дилемите на младите актери и актерки на кои професионалниот живот како поминуваат годините полека им исчезнува од пред очите. Оваа едночасовна претстава е одиграна во аголот на поранешната печатница на Нова Македонија, а нивната ангажираност и доследност во одигрувањето на улогите е за секоја почит. На прославата на триесеттиот роденден на една актерка се собираат нејзините пријатели актери и токму тука ги отвораат проблемите со кои се соочуваат во своето секојдневие, а тоа е социјалната констелација и секако нивната финансиска стабилност. Оваа претстава ме потсети на средбата со еден млад актер во Њујорк пред десетина години со кого се запознав посетувајќи ги воркшопите на Барбара Ван, сопственичката и основачка на Medicine Show Theater, инаку добитничка на Оби наградата и актерка која играла кај Антониони итн. Тој во меѓувреме работеше како бармен и при нашата средба во книжарницата на Барнс и Нобл ми раскажа дека се овидува на паузите да ги повтори своите монолози на Дон Жуан од пиесата на Бернард Шо „Дон Жуан во пеколот“ кои беа некаде околу седум, а тој не сакаше да ги скрати заради нивната значајност.
По завршувањето на неговата смена што траеше од девет до пет часот, отидов да ја гледам таа два и пол часовна претстава во театарот каде што тој брилјираше и имаше неколку аплаузи на отворена сцена. Заминувајќи кон дома ми кажа дека ова е негов додатен ангажман, дека работата во Барнс и Нобл му е финансиски примарна и дека за две недели оваа претстава ќе престане да се игра и дека тој повторно ќе биде „на берза“ за нова улога. Ангела, Лазар, Јанка и Никола веќе зботуваат со тој јазик. Никола се обидува да запише втор факултет за да најде порелевантен ангажнам од економска гледна точка, Јанка е во недоумица дали да ја прифати работата во кол центар, а Лазар и Ангела одбиваат да станат жртви на своите идеали. Каде е театарот и каде се можностите социјалната агонија на овие ликови/актери да престане и тие да постанат релевантни театарски чинители со свој цврст кредибилитет? Моќта на оваа претстава која е исткаена од искуствата не само на овие четворица актери туку и на сите оние кои чекаат да застанат на сцената и ја трошат својата младост е огромна. Овде не можеме а да не проговориме и за независната сцена во Македонија која зазема се поголем замав и ја има во се поголем број, а тоа е секако состојба која резултира со институционалната индолентност која веќе станува поразителна за целиот театарски живот во земјата.
А она што е круцијално во овие проекти е ентузијазмот кој се чини дека е неуништив и кој ќе биде единствениот што веројатно ќе ги придвижи нештата од мртвата точка. Актерската енергија во оваа, би ја нарекол, „автобиографска“ претстава е за секоја пофалба. И Лазар христов и Ангела Стојановска, и Јанка Лефкова и Никола Ристески своите улоги ги извадиле од своите лични недоумици и дилеми, па така оваа претстава е дел од нивниот духовен живот, од нивните стравови и безднадежности, но е дел и од нивната верба во театарската уметност како дел од социјалниот и општествен ангажман, дел од едно живеење кое час поскоро треба да се поправи и освежи за да не бидат и тие дел од оние кои ќе го напуштат овој простор обидувајќи се како странци да се прилагодат на други средини. „Не му се смее, му се плаче“, е една од репликите во оваа претстава и тоа не е дел од патетична тирада, тоа е сублимирана состојба која многу брзо треба да се надмине за да се избегне една неминовна и непосакувана катастрофа.
„Младоста последна умира“ има контекст на една вечност во која младоста го има приматот, а староста е дел од сеќавање кое за овие, но и за сите други театарски уметници треба да биде полно со приказни од сцената, со улоги што ќе донесат ловорики и страст, љубов и ангажман.
Рецензија на Сашо Огненовски
Tagged with:
рецензија
Автор:
Слични статии
-
-
ИСТКАЕНИ ОД СОНИШТА ИЛИ ИЗВИТОПЕРЕНИОТ УМ НА ПРОСПЕРО
27 декември, 2022
Последни статии
-
Распишан конкурсот за наградата „Роман на годината“ за 2024 година
— 19 декември, 2024Фондацијата за унапредување и промоција на културните вредности „Славко Јаневски“ го распиша конкурсот за наградата „Роман на годината“ за 2024 година, кој ќе трае од 15 декември до 15 јануари 2025 година. Фондацијата за унапредување и промоција на културните вредности „Славко Јаневски“ го распиша годинашниот конкурс за наградата „Роман на годината“ за 2024 година, кој…
-
Дејан Петровиќ: Интервјуата се секогаш танго за двајца
— 19 ноември, 2024„На окрутноста на животот потребна му е благоста во погледот“, е превод на оригиналното издание „Окрутности живота потребна је благост погледа“, книга од соседството, од авторот Дејан Петровиќ, кој живее во Нови Сад, Србија. Тој зад себе, во неколку децениското пишување, остварил многубројни средби и направил интервјуа со значајни режисери, писатели, со луѓе од уметноста….
-
Нашето културно наследство не е само наша обврска, туку и одговорност кон идните генерации
— 8 ноември, 2024Министерот за култура и туризам Зоран Љутков, во просториите на НУ Завод за заштита на спомениците на културата и музеј – Охрид се обрати на прес-конференција по повод најновите археолошки откритија во Охридско-струшкиот Регион. Станува збор за вредни наоди, околку 80, откриени на локалитет во Охридско-струшкиот регион, односно на некропола од архајскиот период, 6 век…
-
Ново издание на „Збирка ноти – Камерна музика од Љубомир Бранѓолица Vol. I“
— 5 ноември, 2024Ново издание на „Збирка ноти – Камерна музика од Љубомир Бранѓолица Vol. I“. Новото електронско издание на „Збирка ноти – Камерна музика од Љубомир Бранѓолица Vol. I“. претставува избор на дела од богатиот опус на македонскиот композитор со хрватско потекло, Љубомир Бранѓолица. На повеќе од 40-тина страници се сместени шест нотографирани дела, избор од богатиот…
-
Столе Попов добитник на наградата „Живојин Жика Павловиќ“ за промоција на балканската кинематографија во светот
— 22 октомври, 2024На манифестацијата „Годишни награди за режисерите“, која се одржа во Нови Сад, на истакнатиот македонски режисер Столе Попов му беше врачена наградата „Живојин Жика Павловиќ“ за промоција на балканската кинематографија во светот. Наградата му ја врачи легендарниот актер Предраг Мики Манојловиќ, откако воведно обраќање имаше Ненад Павловиќ, и самиот режисер по професија и син на…
-
Гран при на „Киненова“ за филмот „Жена-убиец“ на грчката режисерка Ева Натена
— 21 октомври, 2024Во Домот на културата „Билјана Беличанец“ синоќа, на последната фестивалска вечер, во преполната сала во присуство на бројни филмски работници, уметници, актери, режисери, претставници на политичкиот и културниот живот на земјава и претставници на дипломатскиот кор беа доделени наградите на 9. издание на МФФ Киненова. „Гран при“ доби филмот „Жена-убиец“ на грчката режисерка Ева Натена,…
-
Познатиот австриски режисер Улрих Зајдл е лауреат на „Киненова, фестивал кој се отвора утре со „Јон Вардар против галакцијата“ на Гоце Цветановски
— 14 октомври, 2024Австрискиот режисер Улрих Зајдл е годинешен добитник на Наградата за животно дело на Меѓународниот филмски фестивал „Киненова“. -Со нас денеска е еден од најинтересните филмски автори, сценарист, режисер и продуцент, Улрих Зајдл од Австрија. Режисерот кој уште пред да го побуди вниманието во 2001 година со „Тегобни денови“, го побуди вниманието и пред тоа на…
-
„Што е прво? Филмот или приказната“ е мотото на 9. МФФ „Киненова“
— 7 октомври, 2024МФФ „Киненова“ ќе се одржи по деветти пат од 15 до 20 октомври, со македонскиот долгометражен анимиран филм на Гоце Цветановски „Јон Вардар против Галаксијата“. -На мое големо задоволство Тематски би ја започнал истата претставувајќи го овогодинешниот фестивалски слоган: Што е прво? Филмот или приказната? Огромна благодарност за целиот визуелен идентитет на овогодинешното издание на…
