(Кон Хрватскиот шоукејс на Меѓународниот театарски институт од Хрватска одржан 18-22 мај 2023 година во Загреб, Хрватска)
Меѓународниот театарски институт од Загреб секоја година организира театарски шоукејс чија цел е да го покаже на професионалните театарски дејци од целиот свет она најдоброто од Хрватскиот театар, па така и оваа година Жељка Турчиновиќ, неговата раководителка понуди возбудлива програма на театри од Загреб и Риека, продукции што носат различни начини на мислење, различни концепти и театарски светогледи. Оваа година во четирите дена театарските професионалци (продуценти, критичари, автори, актери) од целиот свет можеа да ги погледнат претставите: „Браќа Карамазови“ (прв и втор дел) од Ф.М. Достоевски во режија на Оливер Фрљиќ, „Вишновата градина“ на А.П. Чехов во режија на Иван Поповски, и двете претстави во продукција на театарот Зекаем од Загреб, претставата „И Сирано и девојчето“, копродукција на Поко Локо театарот од Аргентина и младинскиот театар Камов од Ријека, во адаптација и режија на Гилјермо Балдо, кореодрамата „Херојот е уморен“ во копродукција на Националниот театар од Риека и музичкото биенале од Загреб во кореографија на Џузепе Спота, монокореографската драма „Мојата бабичка не го знае терминот биомоќ“ во кореографија и изведба на Настасја Штефаниќ Краљ, снимката на театарската претстава во продукција на Хрватскиот народен театар од Загреб „Sorry” во драматуршка обработка на Мирна Рустемовиќ и во режија на Бобо Јелчиќ и Претставата „Џекпот“ на Кунст театарот чиј автор и режисер е Ивор Мартиниќ.
Се на се, овој избор индицира театар од сите аспекти и од сите продукциски потези каде што е индикативно токму тоа што конвенционалниот театар се уште некако му се спротивставува на новиот начин на промислување кој подразбира повеќе движење и дескрипиција, едно дистантно гледање на инспиративните гами многу тенденциозно наречено „постдрамски театар“. Што се однесува до институциналниот агол на гледање, Жељка Турчиновиќ особено обрати внимание на независните театарски групи кои со својот талент и инвентивност се обидуваат да си го најдат местото под сонцето во театарско милје каде што моќните институционализирани театри се уште го имаат приматот. Во овој избор особено го привлече вниманието Зекаем, т.н. Загрепски театар на младите кој со двете масивни продукции на „Браќата Карамазови“ и „Вишновата градина“ го покажа оној лавовски дел од хрватскиот театар говорејќи за тоа дека овој театар е отворен и за конвенциоалниот начин на мислење, но и за некои други, подалечни толкувања на класиката. Сепак, како што напоменав погоре еден од најинтересните сегменти е независната продукција чија храброст и инвентивност да се проговори за општествените и политички аномалии низ многу различни и совршено интересни концепти е вистинскиот драг камен на овој фестивал. Сите четири претстави зборуваа за човековата фрагилност, за стегите на транзицијата и последиците од неа кога ќе се зачекори во Европското семејство, но и за вредностите кои полека се губат под напливот на лажните информации и хипокризијата на општествените и социјални тубуленции.
Хрватскиот шоукејс е само дел од богатата активност на Хрватскиот центар на ИТИ кој може да се пофали со позамашен избор на театарски публикации, избори на драми од различни земји и легендарното театарски списание „Казалиште“ кое на крајот од минатата година го издаде својот деведесетти број, но и со бројните колонии, театарски работилници и симпозиуми. Во целата оваа комплексност можеме да согледаме огромна грижа за театарската уметност во Хрватска од сите аспекти, една исклучителна посветеност на нејзината раководителка Жељка Турчиновиќ, но и една длабока инвентивност во пронаоѓањето форми на анализирање и систематизирање на театарот во Хрватска.
Автор: Сашо Огненовски
„На окрутноста на животот потребна му е благоста во погледот“, е превод на оригиналното издание „Окрутности живота потребна је благост погледа“, книга од соседството, од авторот Дејан Петровиќ, кој живее во Нови Сад, Србија. Тој зад себе, во неколку децениското пишување, остварил многубројни средби и направил интервјуа со значајни режисери, писатели, со луѓе од уметноста….
Министерот за култура и туризам Зоран Љутков, во просториите на НУ Завод за заштита на спомениците на културата и музеј – Охрид се обрати на прес-конференција по повод најновите археолошки откритија во Охридско-струшкиот Регион. Станува збор за вредни наоди, околку 80, откриени на локалитет во Охридско-струшкиот регион, односно на некропола од архајскиот период, 6 век…
Ново издание на „Збирка ноти – Камерна музика од Љубомир Бранѓолица Vol. I“. Новото електронско издание на „Збирка ноти – Камерна музика од Љубомир Бранѓолица Vol. I“. претставува избор на дела од богатиот опус на македонскиот композитор со хрватско потекло, Љубомир Бранѓолица. На повеќе од 40-тина страници се сместени шест нотографирани дела, избор од богатиот…
На манифестацијата „Годишни награди за режисерите“, која се одржа во Нови Сад, на истакнатиот македонски режисер Столе Попов му беше врачена наградата „Живојин Жика Павловиќ“ за промоција на балканската кинематографија во светот. Наградата му ја врачи легендарниот актер Предраг Мики Манојловиќ, откако воведно обраќање имаше Ненад Павловиќ, и самиот режисер по професија и син на…
Во Домот на културата „Билјана Беличанец“ синоќа, на последната фестивалска вечер, во преполната сала во присуство на бројни филмски работници, уметници, актери, режисери, претставници на политичкиот и културниот живот на земјава и претставници на дипломатскиот кор беа доделени наградите на 9. издание на МФФ Киненова. „Гран при“ доби филмот „Жена-убиец“ на грчката режисерка Ева Натена,…
Австрискиот режисер Улрих Зајдл е годинешен добитник на Наградата за животно дело на Меѓународниот филмски фестивал „Киненова“. -Со нас денеска е еден од најинтересните филмски автори, сценарист, режисер и продуцент, Улрих Зајдл од Австрија. Режисерот кој уште пред да го побуди вниманието во 2001 година со „Тегобни денови“, го побуди вниманието и пред тоа на…
МФФ „Киненова“ ќе се одржи по деветти пат од 15 до 20 октомври, со македонскиот долгометражен анимиран филм на Гоце Цветановски „Јон Вардар против Галаксијата“. -На мое големо задоволство Тематски би ја започнал истата претставувајќи го овогодинешниот фестивалски слоган: Што е прво? Филмот или приказната? Огромна благодарност за целиот визуелен идентитет на овогодинешното издание на…
На годинешното 45 издание на Интернационалниот фестивал на филмска камера „Браќа Манаки“, најстар фестивал и еден од трите фестивали во светот посветен на кинематограферите, кој се одржа од 21 до 27 во Битола, главната награда „Златна камера 300“ му припадна на германскиот филм „Наставничка канцеларија“ односно на кинематограферката Џудит Кауфман. Секако, одличен филм, безвременски, што…
