За рушењето на „Беко“
— 23 мај, 2018Повод не е изградба, достигнување во архитектурата, туку рушење. Имено, за оваа информација не се зборува ниту во печатот, ниту во медиумите, не се јавија со коментар ниту Сојузот на архитекти, Комора на архитекти, Архитектонски факултет, Министерство за култура, Завод за заштита на споменици, општината, туку индиректно следам тажни фотографии, реакции, коментари од колеги и граѓани за постепеното но макотрпно рушење на објектот Стоковна куќа “Скопјанка”, (поранешно БЕКО). Не сум член на Фејсбук, а тоа стана единствениот начин за изразување став и коментар.
Заводот за заштита на споменици заштити објекти кои е прашање дали го заслужуваат тоа, а не заштити други вредни објекти или им ја симна заштита. Поготово не заштити ниеден објект од архитектурата на Модерната. Министерството за култура мора да постави стручни комисии кои сериозно треба да го сватат проблемот, одговорноста е секако и нејзина. Архитектурата е комплексна уметност и наука. Вклучува познавања од естетиката, математиката, физиката, философијата, но секој архитект проектирајќи, вклучува голем дел од своите емоции, дел од себе си. Во последните 15 тина години се случија многу повреди на авторските права на архитектите, се скрнавеа објекти, се преоблекуваа и се рушат. Се прашував разочарано дали има смисол воопшто да реагирам. Тажно е: -Дали само протест би бил начин на решавање на овие проблеми во една добро организирана држава со правила и поставени прописи?
Првите купци на поранешната Стоковна куќа Беко, го почитуваа правилото, стручна консултација со главниот проектант за евентуалните измени. Понатаму, другите власници, ниту ги знам ниту е моја обврска да ги знам, но секако е нивна обврска да бараат дозвола за преправки во авторски архитектонски проект, а секако и дозвола за рушење.
Читам деновиве дека во Америка, Германија се рушат објекти за да се градат нови. Па ете и ние го следиме трендот?? Но, големо прашање на една земја (поготово Македонија која нема висок стандард) е: – Колку чини рушењето на една наследена, солидно градена, адаптабилна конструкција како основно средство, која може да се искористи креативно?
Богати финансиски моќници си дозволуваат луксуз на рушење, а воопшто патриотски не делува деструктивниот став кој ни стана начин на размислување. Исплатливоста на рушење на ваков габарит како овој објект, веројатно е утростручување на површината и габаритот. Тоа е навистина непознато. Но каде ова води? Каков град сакаме?
Скапо не чини немањето слух за почитување на претходните вредности. Сето тоа е историја на еден град. Цивилизациски е да ги почитуваме, сочуваме и да ги негуваме наследените вредности на градот.
п.с. Не е јасно, а ме интересира мене како архитект а и пошироката јавност, што е испланирано да се гради на ова место? По кој урбанистички план се гради, имено на местото нема информација ниту табла, а се знае дека Општина Центар најави мораториум за градба, но по се изгледа се почитува и спроведува селективно.
Арх. Мимоза Несторова Томиќ“
Автор:
Слични статии
-
-
Чии дела се 10-те најпознати згради во Скопје?
12 октомври, 2017 -
-
Последни статии
-
Распишан конкурсот за наградата „Роман на годината“ за 2024 година
— 19 декември, 2024Фондацијата за унапредување и промоција на културните вредности „Славко Јаневски“ го распиша конкурсот за наградата „Роман на годината“ за 2024 година, кој ќе трае од 15 декември до 15 јануари 2025 година. Фондацијата за унапредување и промоција на културните вредности „Славко Јаневски“ го распиша годинашниот конкурс за наградата „Роман на годината“ за 2024 година, кој…
-
Дејан Петровиќ: Интервјуата се секогаш танго за двајца
— 19 ноември, 2024„На окрутноста на животот потребна му е благоста во погледот“, е превод на оригиналното издание „Окрутности живота потребна је благост погледа“, книга од соседството, од авторот Дејан Петровиќ, кој живее во Нови Сад, Србија. Тој зад себе, во неколку децениското пишување, остварил многубројни средби и направил интервјуа со значајни режисери, писатели, со луѓе од уметноста….
-
Нашето културно наследство не е само наша обврска, туку и одговорност кон идните генерации
— 8 ноември, 2024Министерот за култура и туризам Зоран Љутков, во просториите на НУ Завод за заштита на спомениците на културата и музеј – Охрид се обрати на прес-конференција по повод најновите археолошки откритија во Охридско-струшкиот Регион. Станува збор за вредни наоди, околку 80, откриени на локалитет во Охридско-струшкиот регион, односно на некропола од архајскиот период, 6 век…
-
Ново издание на „Збирка ноти – Камерна музика од Љубомир Бранѓолица Vol. I“
— 5 ноември, 2024Ново издание на „Збирка ноти – Камерна музика од Љубомир Бранѓолица Vol. I“. Новото електронско издание на „Збирка ноти – Камерна музика од Љубомир Бранѓолица Vol. I“. претставува избор на дела од богатиот опус на македонскиот композитор со хрватско потекло, Љубомир Бранѓолица. На повеќе од 40-тина страници се сместени шест нотографирани дела, избор од богатиот…
-
Столе Попов добитник на наградата „Живојин Жика Павловиќ“ за промоција на балканската кинематографија во светот
— 22 октомври, 2024На манифестацијата „Годишни награди за режисерите“, која се одржа во Нови Сад, на истакнатиот македонски режисер Столе Попов му беше врачена наградата „Живојин Жика Павловиќ“ за промоција на балканската кинематографија во светот. Наградата му ја врачи легендарниот актер Предраг Мики Манојловиќ, откако воведно обраќање имаше Ненад Павловиќ, и самиот режисер по професија и син на…
-
Гран при на „Киненова“ за филмот „Жена-убиец“ на грчката режисерка Ева Натена
— 21 октомври, 2024Во Домот на културата „Билјана Беличанец“ синоќа, на последната фестивалска вечер, во преполната сала во присуство на бројни филмски работници, уметници, актери, режисери, претставници на политичкиот и културниот живот на земјава и претставници на дипломатскиот кор беа доделени наградите на 9. издание на МФФ Киненова. „Гран при“ доби филмот „Жена-убиец“ на грчката режисерка Ева Натена,…
-
Познатиот австриски режисер Улрих Зајдл е лауреат на „Киненова, фестивал кој се отвора утре со „Јон Вардар против галакцијата“ на Гоце Цветановски
— 14 октомври, 2024Австрискиот режисер Улрих Зајдл е годинешен добитник на Наградата за животно дело на Меѓународниот филмски фестивал „Киненова“. -Со нас денеска е еден од најинтересните филмски автори, сценарист, режисер и продуцент, Улрих Зајдл од Австрија. Режисерот кој уште пред да го побуди вниманието во 2001 година со „Тегобни денови“, го побуди вниманието и пред тоа на…
-
„Што е прво? Филмот или приказната“ е мотото на 9. МФФ „Киненова“
— 7 октомври, 2024МФФ „Киненова“ ќе се одржи по деветти пат од 15 до 20 октомври, со македонскиот долгометражен анимиран филм на Гоце Цветановски „Јон Вардар против Галаксијата“. -На мое големо задоволство Тематски би ја започнал истата претставувајќи го овогодинешниот фестивалски слоган: Што е прво? Филмот или приказната? Огромна благодарност за целиот визуелен идентитет на овогодинешното издание на…
