Никола Тесла, човекот кој го измисли 20 век
— 8 јануари, 2017Никола Тесла починал на седми јануари во 1943 година пред 74 години, на 87 годишна возраст. Извонредниот интелект на Тесла, најчесто не бил разран, дури ни од научниците, биидејќи бил многу понапред од своето време, и затоа, неговите идеи не биле прифаќани. Понекогаш Тесла изгледал речиси како да им пркоси на научните факти, што резултирало со тоа што овој гениј го ставале настрана, а наместо ова неговите наследници ги промовирале неговите изуми.
Во подоцнежните години, Тесла се „стекнал” со етикета на по малку луд научник, едноставно, како „смислен” за новинарите кои преферирале сензации. Со многу зајадлив критицизам биле дочекани неговите шпекулации во поглед на комуникацијата со други планети, неговото тврдење дека, кога би можела да се подели, Земјата би личела на јаболко, како и тоа дека зраците на смртта (Икс-зраци) можат да уништат 10.000 авиони на оддалеченост од 400 километри.
„Знам двајца извонредни луѓе, еден сте Вие, а вториот е овој млад човек”, напишал менаџерот во Париз во препораката што требало да му ја врачи Тесла на славниот Томас Едисон по пристигнуањето во САД. По една година работа во компанијата на Едисон, Тесла понудил неколку профитабилни патенти и кога си ги побарал ветените 50 илјади долари за да ја реорганизира и да ја „подигне” компанијата, Едисон му одговорил: „Тесла, ти не го разбираш американскиот хумор”.
Понекогаш изгледало како Тесла да им пркоси на научните факти, па овој гениј го ставале настрана
Неколку години по пристигнувањето во САД, Тесла, сепак, се стекнал со висок рејтинг во американската научна јавност откако јавно го обелоденил својот изум за безжично пренесување енергија и комуникации. Во битката наречена „Војна на електриката” тој излегол како победник и станал херој во очите на американската јавност. Тесла бил главниот актер во таа војна, во која учествувале инженери кои ја поддржувале наизменичната струја, а од другата страна инженерите кои застанале зад директната струја. „Вестингхаус” наспроти „Џенерал електрик” – Тесла наспроти Едисон. Компанијата „Вестингхаус” со патентот на Тесла ги доби за експлоатација водопадите на Нијагара, од каде што потече струја за Бафало, Њујорк. Тесла стана славеник, се стекна со статус на суперѕвезда.
Никола Тесла, според многумина еден од најзначајните научници и инженери на новото време, верувал во технологијата, во материјализмот, но и во специфичното социјално устројство во кое нагласена улога треба да имаат експертите. Сметал дека таквото устројство ќе го постави во заедницата на научниците и инженерите на САД. За жал, аналитичарите забележале дека прагматичниот американски „индустриски мотор” не бил подготвен да се наполни од теоретските заклучоци на научник каков што бил Тесла. Оние кои подоцна го истражувале неговото дело и личност тврдат дека тој претставува големо отстапување од парадигмата на модерната физика.
Иако Тесла ја добил техничката војна со Едисон, инвеститорите – големите играчи, како што е славниот банкар Морган, сж уште биле доминантни. Подоцна, кога Тесла го изгубил рејтингот, тој го препознал фактот дека, всушност, бил поттуркуван зад сцената од финансиските моќници што го поддржувале дотогаш.
Инаку, според познавачите, главната причина поради која Тесла не успеал да ч се наметне на американската индустриска заедница било и тоа што некои од главните индустриски моќници сметале дека Тесла бил окултист, суеверен, па дури и псевдонаучник.
Тесла ја користел старата санскрит-терминологија во своето толкување на природните феномени и заклучил дека тоа е добар начин да ги опише физичките механизми на универзумот. Неговиот концепт по неговата смрт имал влијание врз учењето на една од јогинските школи, прво нешто што се инфилтрирало од Веда-филозофијата на Запад.
Меѓу другото, Тесла имал визија за космосот како соединение за безброј октави од електрични вибрации. Негова желба била да може да ја разбере заемноста на хармоничните осцилации, како основа на универзумот. Сметал дека ќе може математички да ги демонстрира силата и материјата и да ги сведе до потенцијална енергија.
Тесла успешно комбинирал неколку различни филозофии од источниот мистицизам, логичниот позитивизам, социјалниот дарвинизам, феноменализмот и егзистенционализмот, соединувајќи ги во една целина, на ниво на законик, успешно применувајќи ги во својот живот. Комбинацијата од источниот мистицизам и модерната висока технологија била неговото верување.
Тесла во САД пристигнал со четири долари во џебот и еден куп негови песни. „Нема да имаш ништо во џебот ако претходно немаш во главата”, била омилената поговорка на Тесла. За големиот научник и изумител не може да се каже дека немал ништо во главата, но, сепак, тој умрел сам и сиромашен во еден хотел во Њујорк. Денес, одбележувајќи 150 години од неговото раѓање, можеме да констатираме дека Тесла го задолжил човештвото со околу 1.000 различни патенти и пронајдоци. Самата бројка и не е толку значајна ако не се потенцира дека со своите изуми тој создал основа, отворил пат за нови пронајдоци и за нов технолошки развој на модерното време. Токму поради тоа многумина го нарекуваат – човекот кој го измисли 20 век.
Автор:
Слични статии
-
-
Белите дробови не служат само за дишење
25 март, 2017 -
Последни статии
-
Дејан Петровиќ: Интервјуата се секогаш танго за двајца
— 19 ноември, 2024„На окрутноста на животот потребна му е благоста во погледот“, е превод на оригиналното издание „Окрутности живота потребна је благост погледа“, книга од соседството, од авторот Дејан Петровиќ, кој живее во Нови Сад, Србија. Тој зад себе, во неколку децениското пишување, остварил многубројни средби и направил интервјуа со значајни режисери, писатели, со луѓе од уметноста….
-
Нашето културно наследство не е само наша обврска, туку и одговорност кон идните генерации
— 8 ноември, 2024Министерот за култура и туризам Зоран Љутков, во просториите на НУ Завод за заштита на спомениците на културата и музеј – Охрид се обрати на прес-конференција по повод најновите археолошки откритија во Охридско-струшкиот Регион. Станува збор за вредни наоди, околку 80, откриени на локалитет во Охридско-струшкиот регион, односно на некропола од архајскиот период, 6 век…
-
Ново издание на „Збирка ноти – Камерна музика од Љубомир Бранѓолица Vol. I“
— 5 ноември, 2024Ново издание на „Збирка ноти – Камерна музика од Љубомир Бранѓолица Vol. I“. Новото електронско издание на „Збирка ноти – Камерна музика од Љубомир Бранѓолица Vol. I“. претставува избор на дела од богатиот опус на македонскиот композитор со хрватско потекло, Љубомир Бранѓолица. На повеќе од 40-тина страници се сместени шест нотографирани дела, избор од богатиот…
-
Столе Попов добитник на наградата „Живојин Жика Павловиќ“ за промоција на балканската кинематографија во светот
— 22 октомври, 2024На манифестацијата „Годишни награди за режисерите“, која се одржа во Нови Сад, на истакнатиот македонски режисер Столе Попов му беше врачена наградата „Живојин Жика Павловиќ“ за промоција на балканската кинематографија во светот. Наградата му ја врачи легендарниот актер Предраг Мики Манојловиќ, откако воведно обраќање имаше Ненад Павловиќ, и самиот режисер по професија и син на…
-
Гран при на „Киненова“ за филмот „Жена-убиец“ на грчката режисерка Ева Натена
— 21 октомври, 2024Во Домот на културата „Билјана Беличанец“ синоќа, на последната фестивалска вечер, во преполната сала во присуство на бројни филмски работници, уметници, актери, режисери, претставници на политичкиот и културниот живот на земјава и претставници на дипломатскиот кор беа доделени наградите на 9. издание на МФФ Киненова. „Гран при“ доби филмот „Жена-убиец“ на грчката режисерка Ева Натена,…
-
Познатиот австриски режисер Улрих Зајдл е лауреат на „Киненова, фестивал кој се отвора утре со „Јон Вардар против галакцијата“ на Гоце Цветановски
— 14 октомври, 2024Австрискиот режисер Улрих Зајдл е годинешен добитник на Наградата за животно дело на Меѓународниот филмски фестивал „Киненова“. -Со нас денеска е еден од најинтересните филмски автори, сценарист, режисер и продуцент, Улрих Зајдл од Австрија. Режисерот кој уште пред да го побуди вниманието во 2001 година со „Тегобни денови“, го побуди вниманието и пред тоа на…
-
„Што е прво? Филмот или приказната“ е мотото на 9. МФФ „Киненова“
— 7 октомври, 2024МФФ „Киненова“ ќе се одржи по деветти пат од 15 до 20 октомври, со македонскиот долгометражен анимиран филм на Гоце Цветановски „Јон Вардар против Галаксијата“. -На мое големо задоволство Тематски би ја започнал истата претставувајќи го овогодинешниот фестивалски слоган: Што е прво? Филмот или приказната? Огромна благодарност за целиот визуелен идентитет на овогодинешното издание на…
-
45. ИФФК „Браќа Манаки“: Иднината на фестивалот зависи од она што ќе им го пренесеме на младите
— 1 октомври, 2024На годинешното 45 издание на Интернационалниот фестивал на филмска камера „Браќа Манаки“, најстар фестивал и еден од трите фестивали во светот посветен на кинематограферите, кој се одржа од 21 до 27 во Битола, главната награда „Златна камера 300“ му припадна на германскиот филм „Наставничка канцеларија“ односно на кинематограферката Џудит Кауфман. Секако, одличен филм, безвременски, што…
