Енди Ворхол – татко на поп-артот
— 7 август, 2016Енди Ворхол, (роден Ендру Ворхола 6 август 1928 -22 февруари 1987) потекнува од Питсбург, Пенсилванија, САД. Неговите родители се имигранти од Микова (североисточна Словачка) Тој рано покажува уметнички талент, а подоцна студира комерцијална уметност на Карнеги институтот за технологија. По дипломирањето се сели воЊујорк и започнува успешна кариера како илустратор за магазини и реклами,, станува познат главно по неговите цртежи на чевли, остварени во слободен, замачкан стил.
Во текот на шеесеттите години на минатиот век, Ворхол од обичен илустратор станал еден од најпознатите уметници на Америка. Ворхол и луѓето околу него, на многу начини ја дефинирале оваа деценија. Во овој период Ворхол почнал да ги слика познатите американски производи, како “Кока кола”, но и популарните икони на филмот – како Мерилин Монро и Елизабет Тејлор. Во 1963 година го основа ателјето “The Factory” и околу себе собира сликари, писатели, музичари и познати андерграунд-личности. Почнал да се занимава со печатење на ткаенина – ситопечат и сликите ги работел во серии, постигнувајќи на тој начин не само да се занимава со уметност на масовното производство, туку и самата уметност станува масовен продукт. Изјавувајќи дека сака да биде машина и намалувајќи го значењето на својата креативност во продуцирањето на својата уметност, Ворхол направил револуција во уметноста. Неговата работа многу брзо станува контроверзна и популарна. Соработката со други ќе остане негов препознатлив ( и контроверзен) аспект на неговиот начин на работа во текот на целата кариера. Еден од неговите најважни соработници од тој период е Герард Маланга, кој му помагал во печатењето, снимањето филмови, скулптурата и другите работи.
Меѓу другите кои ја сочинувале неговата група биле и Фреди Херко, Роналд Тавел, Мари Воронов, Бригид Берлин ( од кои ја добил идејата да ги снима своите телефонски разговори). Во текот на оваа деценија Ворхол негувал боемска ексцентричност, со која ги презентирал своите “Ворхолови суперѕвезди”, меѓу кои се : Еди Сеџвик, Вива, Нико, Кенди Дарлинг… Овие луѓе учествувале во снимањето на филмови во “Фактори”, а некои како Берлин, останале негови пријатели до смртта. Важни личности од њујоркиот андерграунд – уметнички и филмски свет се појавувале во неговите филмови, што укажува на поврзаноста на Ворхол со разни уметнички кругови во тој период.
Изразот во уметноста на Ворхол
До почетокот на шеесеттите години на 20. век, Ворхол бил успешен рекламен илустратор. Ворхол бил толку успешен како комерцијален илустратор, што никој не го доживувал како уметник. Користејќи ја истата техника што ја користел во илустрациите, Ворхол направил серија цртежи и ги однел во галерија што ги одбила. Почнал да го промислува односот меѓу комерцијалната уметност и уметноста, и наместо да ги гледа како спротивности ( што било случај со другите уметници), почнал да ги спојува, создавајќи го поп-артот.
Поп-артот бил експериментална форма, која неколку уметници независно почнале да ја усвојуваат. Ворхол ќе стане познат како “Папа на попот”. Неговите први слики прикажуваат ликови од цртани филмови и реклами, кои ги работел рачно. Подоцна, Ворхол ги бара своите теми во своите икони на попот – брендовите, ѕвездите и доларите…
Познати изреки на Ворхол.
- Да се родиш е исто како да бидеш киднапиран и потоа продаден во ропство.
- Не обрнувај внимание на она што се пишува за тебе. Само измери го во сантиметри.
- Јас навистина живеам за иднината, бидејќи кога јадам бонбониера, не можам да дочекам да го пробам последното парче чоколада.
- Мојот инстинкт за сликарството вели: ако не размислуваш за тоа, тоа е вистинската работа. Штом морап да одлучуваш и избираш, тоа е погрешно. И колку повеќе одлучуваш за тоа, тоа станува повеќе погрешно.
- Го сакам Лос Анѓелес. Го сакам Холивуд. Тие се прекрасни. Сите се пластични, а јас ја сакам пластиката. Сакам да бидам пластичен.
- Деловната уметност е чекор што следува по уметноста. Јас започнав како комерцијален уметник, а сакам да завршам како деловен уметник.
- Заработувањето пари е уметност и работата е уметност, а доброто работење е најдобра уметност.
Ворхол работел во многу медиуми – сликарство, фотографија, цртеж и скулптура. Фабриката всушност е студиото каде се собирале уметници, меѓу кои и Мик Џегер, Дејвид Боуви, Лчиј рок бенд „ “The velvet underground” ќе стане познат под менаџерската палка на Ворхол. Меѓу 1963 и 1968 година снимил над 60 филмови. Неговиот најпопуларен филм, кој ги добил и најдобрите критики е “Девојките од Челзи” (1966). Филмот прикажува два филма истовремено, со различни приказни. Од попознатите е и филмот Спиење, кој покажува човек како спие 8 часа. По обидот за убиство, Ворхол веќе живеел поповлечено, па се откажал од снимање на филмови. претежно од експериментална природа.
Автор:
Слични статии
-
-
Десет држави што ја цензурираа уметноста во 2017 година
11 јануари, 2018 -
-
Последни статии
-
Дејан Петровиќ: Интервјуата се секогаш танго за двајца
— 19 ноември, 2024„На окрутноста на животот потребна му е благоста во погледот“, е превод на оригиналното издание „Окрутности живота потребна је благост погледа“, книга од соседството, од авторот Дејан Петровиќ, кој живее во Нови Сад, Србија. Тој зад себе, во неколку децениското пишување, остварил многубројни средби и направил интервјуа со значајни режисери, писатели, со луѓе од уметноста….
-
Нашето културно наследство не е само наша обврска, туку и одговорност кон идните генерации
— 8 ноември, 2024Министерот за култура и туризам Зоран Љутков, во просториите на НУ Завод за заштита на спомениците на културата и музеј – Охрид се обрати на прес-конференција по повод најновите археолошки откритија во Охридско-струшкиот Регион. Станува збор за вредни наоди, околку 80, откриени на локалитет во Охридско-струшкиот регион, односно на некропола од архајскиот период, 6 век…
-
Ново издание на „Збирка ноти – Камерна музика од Љубомир Бранѓолица Vol. I“
— 5 ноември, 2024Ново издание на „Збирка ноти – Камерна музика од Љубомир Бранѓолица Vol. I“. Новото електронско издание на „Збирка ноти – Камерна музика од Љубомир Бранѓолица Vol. I“. претставува избор на дела од богатиот опус на македонскиот композитор со хрватско потекло, Љубомир Бранѓолица. На повеќе од 40-тина страници се сместени шест нотографирани дела, избор од богатиот…
-
Столе Попов добитник на наградата „Живојин Жика Павловиќ“ за промоција на балканската кинематографија во светот
— 22 октомври, 2024На манифестацијата „Годишни награди за режисерите“, која се одржа во Нови Сад, на истакнатиот македонски режисер Столе Попов му беше врачена наградата „Живојин Жика Павловиќ“ за промоција на балканската кинематографија во светот. Наградата му ја врачи легендарниот актер Предраг Мики Манојловиќ, откако воведно обраќање имаше Ненад Павловиќ, и самиот режисер по професија и син на…
-
Гран при на „Киненова“ за филмот „Жена-убиец“ на грчката режисерка Ева Натена
— 21 октомври, 2024Во Домот на културата „Билјана Беличанец“ синоќа, на последната фестивалска вечер, во преполната сала во присуство на бројни филмски работници, уметници, актери, режисери, претставници на политичкиот и културниот живот на земјава и претставници на дипломатскиот кор беа доделени наградите на 9. издание на МФФ Киненова. „Гран при“ доби филмот „Жена-убиец“ на грчката режисерка Ева Натена,…
-
Познатиот австриски режисер Улрих Зајдл е лауреат на „Киненова, фестивал кој се отвора утре со „Јон Вардар против галакцијата“ на Гоце Цветановски
— 14 октомври, 2024Австрискиот режисер Улрих Зајдл е годинешен добитник на Наградата за животно дело на Меѓународниот филмски фестивал „Киненова“. -Со нас денеска е еден од најинтересните филмски автори, сценарист, режисер и продуцент, Улрих Зајдл од Австрија. Режисерот кој уште пред да го побуди вниманието во 2001 година со „Тегобни денови“, го побуди вниманието и пред тоа на…
-
„Што е прво? Филмот или приказната“ е мотото на 9. МФФ „Киненова“
— 7 октомври, 2024МФФ „Киненова“ ќе се одржи по деветти пат од 15 до 20 октомври, со македонскиот долгометражен анимиран филм на Гоце Цветановски „Јон Вардар против Галаксијата“. -На мое големо задоволство Тематски би ја започнал истата претставувајќи го овогодинешниот фестивалски слоган: Што е прво? Филмот или приказната? Огромна благодарност за целиот визуелен идентитет на овогодинешното издание на…
-
45. ИФФК „Браќа Манаки“: Иднината на фестивалот зависи од она што ќе им го пренесеме на младите
— 1 октомври, 2024На годинешното 45 издание на Интернационалниот фестивал на филмска камера „Браќа Манаки“, најстар фестивал и еден од трите фестивали во светот посветен на кинематограферите, кој се одржа од 21 до 27 во Битола, главната награда „Златна камера 300“ му припадна на германскиот филм „Наставничка канцеларија“ односно на кинематограферката Џудит Кауфман. Секако, одличен филм, безвременски, што…
