Најдете ја реченицата која само вам ви припаѓа
— 11 јуни, 2019Кога ќе побарате од човек, кој ја загубил својата слобода, да ви ја објасни слободата, веројатно ќе добиете текст полн со горчина и копнеж.
Но така и треба да биде.
На првиот ден од школската година на Универзитетот Мичиген им реков на моите студенти: „Секому, кој ќе успее, да пронајде една неизговорена реченица, ќе му ја откупам таа реченица за илјада долари“.
Веројатно си помислија дека сум некој богат глупак кој се обидува да биде оригинален. На излегување се шегуваа како ќе ги потрошат тие илјада долари. Но, во целата учебна година ниту една студент не успеа да донесе нова реченица. За секоја реченица, која некој студент ја сметаше за нова, дискутиравме во класот и доаѓавме до заклучок дека не е нова.
Така ги сфатија границите на своите умови – за кои не беа свесни дотогаш. Така сфатија дека дотогаш во нивните животи секогаш повторувале реченици кои веќе еднаш биле кажани. Им припаѓаа на други.
Големо мнозинство луѓе живеат во тесните граници на својот ум, повторувајќи реченици кои им припаѓаат на други. Секоја политичка моќ – сеедно на која религија, идеологија или класа и припаѓа – посакува, животот така да продолжи, без да му се приклучи некоја „нова“ реченица.
Во слободните држави луѓето имаат слобода самите да се одлучат за реченици кои веќе еднаш биле кажани. Во овој вид слобода, тие не си го поставуваат прашањето дали овие реченици им припаѓаат ним или не.
Во земји како Турција, државата одлучува кои реченици смеат да бидат повторувани. Оној кој повторува непосакувани реченици, е сторител на прекршок. Во такви земји луѓето имаат дополнителни пречки.
Според мене, слободата значи да се разбере дека вреди да се трага по нова реченица. За тоа вреди да се бори. И тоа може да се стори и во најтешките услови, дури и кога е човек во затвор.
Му препорачувам секому кој од која било причина се чувствува затворен, угнетен или под притисок, да бара нова реченица, која само нему му припаѓа. Можно е таа реченица да не биде пронајдена, но самата потрага по неа дава утеха и радува.
Слободата е уживање. И оваа слобода човек може да ја открие само во авантурите на сопствениот ум. Сеедно, колку се дебели ѕидовите околу вас.
Силиври, 21.4.2019
Турскиот новинар, интелектуалец и писател Ахмет Алтан беше уапсен по неуспешниот пуч во Турција на 15 јули 2016. Обвинет е дека еден ден пред пучот ширел „суптилни пораки“ преку една телевизија. Осуден е на доживотен затвор поради обид „да го урне уставниот поредок на Турција“. Оттогаш е 953 дена во затвор. Овој есеј го напиша од затворот во Силиври, каде е на издржување на казната.
Автор: Ахмет Алтан
Извор: DW
Автор:
Слични статии
-
-
-
Дали Фејсбук за време на изборите ќе стане „ФејКбук”?
11 јуни, 2019 -
Во турската провинција Дијарбакир, пронајдена Библија, стара 12 века
11 февруари, 2019
Последни статии
-
Распишан конкурсот за наградата „Роман на годината“ за 2024 година
— 19 декември, 2024Фондацијата за унапредување и промоција на културните вредности „Славко Јаневски“ го распиша конкурсот за наградата „Роман на годината“ за 2024 година, кој ќе трае од 15 декември до 15 јануари 2025 година. Фондацијата за унапредување и промоција на културните вредности „Славко Јаневски“ го распиша годинашниот конкурс за наградата „Роман на годината“ за 2024 година, кој…
-
Дејан Петровиќ: Интервјуата се секогаш танго за двајца
— 19 ноември, 2024„На окрутноста на животот потребна му е благоста во погледот“, е превод на оригиналното издание „Окрутности живота потребна је благост погледа“, книга од соседството, од авторот Дејан Петровиќ, кој живее во Нови Сад, Србија. Тој зад себе, во неколку децениското пишување, остварил многубројни средби и направил интервјуа со значајни режисери, писатели, со луѓе од уметноста….
-
Нашето културно наследство не е само наша обврска, туку и одговорност кон идните генерации
— 8 ноември, 2024Министерот за култура и туризам Зоран Љутков, во просториите на НУ Завод за заштита на спомениците на културата и музеј – Охрид се обрати на прес-конференција по повод најновите археолошки откритија во Охридско-струшкиот Регион. Станува збор за вредни наоди, околку 80, откриени на локалитет во Охридско-струшкиот регион, односно на некропола од архајскиот период, 6 век…
-
Ново издание на „Збирка ноти – Камерна музика од Љубомир Бранѓолица Vol. I“
— 5 ноември, 2024Ново издание на „Збирка ноти – Камерна музика од Љубомир Бранѓолица Vol. I“. Новото електронско издание на „Збирка ноти – Камерна музика од Љубомир Бранѓолица Vol. I“. претставува избор на дела од богатиот опус на македонскиот композитор со хрватско потекло, Љубомир Бранѓолица. На повеќе од 40-тина страници се сместени шест нотографирани дела, избор од богатиот…
-
Столе Попов добитник на наградата „Живојин Жика Павловиќ“ за промоција на балканската кинематографија во светот
— 22 октомври, 2024На манифестацијата „Годишни награди за режисерите“, која се одржа во Нови Сад, на истакнатиот македонски режисер Столе Попов му беше врачена наградата „Живојин Жика Павловиќ“ за промоција на балканската кинематографија во светот. Наградата му ја врачи легендарниот актер Предраг Мики Манојловиќ, откако воведно обраќање имаше Ненад Павловиќ, и самиот режисер по професија и син на…
-
Гран при на „Киненова“ за филмот „Жена-убиец“ на грчката режисерка Ева Натена
— 21 октомври, 2024Во Домот на културата „Билјана Беличанец“ синоќа, на последната фестивалска вечер, во преполната сала во присуство на бројни филмски работници, уметници, актери, режисери, претставници на политичкиот и културниот живот на земјава и претставници на дипломатскиот кор беа доделени наградите на 9. издание на МФФ Киненова. „Гран при“ доби филмот „Жена-убиец“ на грчката режисерка Ева Натена,…
-
Познатиот австриски режисер Улрих Зајдл е лауреат на „Киненова, фестивал кој се отвора утре со „Јон Вардар против галакцијата“ на Гоце Цветановски
— 14 октомври, 2024Австрискиот режисер Улрих Зајдл е годинешен добитник на Наградата за животно дело на Меѓународниот филмски фестивал „Киненова“. -Со нас денеска е еден од најинтересните филмски автори, сценарист, режисер и продуцент, Улрих Зајдл од Австрија. Режисерот кој уште пред да го побуди вниманието во 2001 година со „Тегобни денови“, го побуди вниманието и пред тоа на…
-
„Што е прво? Филмот или приказната“ е мотото на 9. МФФ „Киненова“
— 7 октомври, 2024МФФ „Киненова“ ќе се одржи по деветти пат од 15 до 20 октомври, со македонскиот долгометражен анимиран филм на Гоце Цветановски „Јон Вардар против Галаксијата“. -На мое големо задоволство Тематски би ја започнал истата претставувајќи го овогодинешниот фестивалски слоган: Што е прво? Филмот или приказната? Огромна благодарност за целиот визуелен идентитет на овогодинешното издание на…
